Chi tiết 02 phương án quy định quy hoạch sử dụng đất cấp xã và kế hoạch sử dụng đất cấp xã theo đề xuất mới nhất

Chi tiết 02 phương án quy định quy hoạch sử dụng đất cấp xã và kế hoạch sử dụng đất cấp xã theo đề xuất mới nhất (Hình từ Internet)

Chi tiết 02 phương án quy định quy hoạch sử dụng đất cấp xã và kế hoạch sử dụng đất cấp xã theo đề xuất mới nhất

Tại Dự thảo tờ trình Luật sửa đổi Luật Đất đai Bộ Nông nghiệp và Môi trường có quan điểm về 02 phương án quy định quy hoạch sử dụng đất cấp xã và kế hoạch sử dụng đất cấp xã như sau:

Phương án 1: Thay thế quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện bằng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã.

Lý do: Theo quy định của Luật Đất đai năm 2024, căn cứ giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất là kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện; căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất là quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện (điểm a khoản 3 và khoản 5 Điều 116); một trong những căn cứ thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng là kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện (điểm a khoản 1 Điều 80). Theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương thì đơn vị hành chính ở địa phương được tổ chức thành 02 cấp gồm cấp tỉnh và cấp xã mà không tổ chức đơn vị hành chính cấp huyện. Do vậy, cần thiết phải có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã để làm cơ sở thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất tại địa phương.

Phương án 2. Không quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã

Sửa đổi bổ sung khoản 4 và khoản 5 Điều 66 Luật Đất đai năm 2024 theo hướng đối với những địa phương đã có quy hoạch được lập theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn thì không phải lập quy hoạch sử dụng đất cấp xã; căn cứ vào quy hoạch đã được phê duyệt, chỉ tiêu sử dụng đất được phân bổ và nhu cầu sử dụng đất của địa phương để lập kế hoạch sử dụng đất cấp xã. Trường hợp mới chỉ hoàn thành một phần quy hoạch theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn thì khi lập quy hoạch sử dụng đất cấp xã phải cập nhật định hướng đã được xác định trong quy hoạch chung xã theo thời kỳ quy hoạch sử dụng đất.

Sửa đổi, bổ sung Điều 73 theo hướng chỉ quy định chung các căn cứ điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp, không quy định riêng cho từng cấp và các căn cứ điều chỉnh cũng theo hướng đảm bảo linh hoạt trong hoạt trong tiếp cận đất đai thực hiện các công trình, dự án trong thời kỳ mới nhưng vẫn đáp ứng yêu cầu quản lý chặt chẽ nguồn lực đất đai. Bổ sung cơ chế điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo trình tự, thủ tục rút gọn để đáp ứng những trường hợp cấp bách.

Sửa đổi, bổ sung Điều 76 theo hướng hoàn thiện trách nhiệm tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp phù hợp với chủ trương phân cấp, phân quyền và thống nhất với Luật Quy hoạch (sửa đổi) dự kiến trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 10/2025). Sửa đổi, chuyển nội dung hạn chế quyền của người sử dụng đất thuộc phạm vi phải khoanh định thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất trong kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện do đã không còn kế hoạch sử dụng đất hằng năm. Sửa đổi, bổ sung cơ chế xử lý những trường hợp chưa có cơ chế giải quyết nhu cầu sử dụng đất để triển khai các dự án đầu tư công, dự án quan trọng, cấp bách, dự án có yêu cầu đặc thù về địa điểm đầu tư, dự án phục vụ nhiệm vụ chính trị, đối ngoại đã được cấp có thẩm quyền cho ý kiến về chủ trương đầu tư nhưng chưa có trong quy hoạch hoặc chưa phù hợp với quy hoạch thì được thực hiện căn cứ vào dự án đầu tư và được cập nhật vào các quy hoạch. Sửa đổi, bổ sung quy định xử lý trường hợp có chồng chéo giữa các quy hoạch theo hướng ưu tiên căn cứ vào dự án đầu tư đã được phê duyệt hoặc chấp thuận theo quy định của pháp luật về đầu tư và quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hoặc quy hoạch được lập theo pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn để tiến hành các thủ tục về đất đai.

Lý do: sửa đổi, bổ sung quy định nêu trên để thể chế nội dung sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 18-NQ/TW do Đảng ủy Chính phủ đề xuất được Ban Chấp hành Trung ương thông qua tại Nghị quyết 69-NQ/TW năm 2025:

‘Quy hoạch sử dụng đất được lập ở cấp quốc gia, cấp địa phương; lồng ghép kế hoạch sử dụng đất là một nội dung của quy hoạch sử dụng đất và được phân kỳ 05 năm; ưu tiên hoàn thiện hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn trong phạm vi cả nước, trong đó chú trọng quy hoạch kết cấu hạ tầng kết nối, các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội và các công trình an sinh xã hội, văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí phục vụ nhân dân để làm cơ sở cho công tác quản lý đất đai ổn định, lâu dài; có cơ chế, giải pháp xử lý vấn đề chồng chéo giữa các quy hoạch có sử dụng đất’.

Việc sửa đổi Điều 73 và Điều 76 Luật Đất đai năm 2024 nhằm nhằm đẩy mạnh cải cách hành chính, rút ngắn quy trình lập, phê duyệt. Ưu tiên hoàn thiện, lấy quy hoạch đô thị và nông thôn làm nòng cốt để bảo đảm hệ thống công cụ quản lý đất đai đồng bộ, ổn định, lâu dài trên phạm vi cả nước, nhất là trong quản lý, sử dụng đất, kết nối hạ tầng và thực hiện các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội và từng bước thay thế quy hoạch sử dụng đất. Bổ sung cơ chế, giải pháp xử lý vấn đề chồng chéo giữa các quy hoạch có sử dụng đất nhằm giải quyết vấn đề chồng lấn, mâu thuẫn, thiếu đồng bộ trong các quy định pháp luật có liên quan. Xử lý những trường hợp chưa có cơ chế giải quyết nhu cầu sử dụng đất để triển khai các dự án đầu tư công, dự án quan trọng, cấp bách, dự án có yêu cầu đặc thù về địa điểm đầu tư, dự án phục vụ nhiệm vụ chính trị, đối ngoại đã được cấp có thẩm quyền cho ý kiến về chủ trương đầu tư nhưng chưa có trong quy hoạch hoặc chưa phù hợp với quy hoạch.

Xem thêm tại Dự thảo tờ trình Luật sửa đổi Luật Đất đai.