Đề xuất các quyền sở hữu trí tuệ phải được ghi nhận vào sổ kế toán (Hình từ Internet)
Bộ Khoa học và Công nghệ có Dự thảo Luật sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ. Theo đó đề xuất quy định tài chính dựa trên tài sản trí tuệ như sau:
(1) Các quyền sở hữu trí tuệ phải được ghi nhận vào sổ kế toán. Sau ghi nhận ban đầu, chủ sở hữu quyền có thể xác định lại giá trị hợp lý của quyền sở hữu trí tuệ tại thời điểm cuối kỳ lập báo cáo tài chính. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ quy định chi tiết khoản này.
(2) Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và các Bộ, ngành liên quan xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giá các quyền sở hữu trí tuệ đã được giao dịch hợp pháp và các hướng dẫn chi tiết về phương pháp xác định giá trị quyền sở hữu trí tuệ.
(3) Chính phủ ban hành các chính sách thí điểm về tài chính đối với quyền sở hữu trí tuệ bao gồm:
(i) Hỗ trợ hoặc bảo lãnh vay vốn trên cơ sở thế chấp quyền sở hữu trí tuệ;
(ii) Sử dụng quyền sở hữu trí tuệ để huy động vốn trên thị trường chứng khoán;
(iii) Phát triển sản phẩm bảo hiểm và các sản phẩm tài chính khác liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ.
(4) Đối với doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam, các chi phí được tính là chi phí hợp lý và được hưởng mức giảm trừ cao nhất theo các quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp bao gồm chi phí để tạo ra, xác lập quyền sở hữu trí tuệ đối với các đối tượng được bảo hộ quyền tác giả, sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí và giống cây trồng.
Doanh nghiệp được hưởng mức thuế thu nhập doanh nghiệp với mức ưu đãi cao nhất theo các quy định của pháp luật về thuế đối với phần thu nhập từ việc khai thác thương mại quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí và quyền đối với giống cây trồng theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.
(5) Tổ chức trung gian được hưởng mức thuế ưu đãi cao nhất đối với thu nhập từ các dịch vụ hỗ trợ để khai thác thương mại thành công quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí và quyền đối với giống cây trồng theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.
**Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang chuyển dịch sang nền kinh tế tri thức, tài sản trí tuệ ngày càng đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, việc khai thác thương mại các tài sản này còn gặp nhiều rào cản, chủ yếu do thiếu các cơ chế tài chính chuyên biệt và hành lang pháp lý đồng bộ.
Nhà nước cần hỗ trợ vay vốn hoặc huy động vốn trên cơ sở thế chấp bằng tài sản trí tuệ, phát hành chứng khoán dựa trên tài sản trí tuệ, phát triển các sản phẩm bảo hiểm và sản phẩm tài chính khác liên quan đến quyền SHTT (ví dụ, xếp hạng theo uy tín), góp vốn bằng tài sản trí tuệ...
- Xây dựng cơ chế và quy định riêng phù hợp về các tiêu chuẩn xác định giá trị tài sản trí tuệ, kế toán liên quan đến tài sản trí tuệ vì việc xác định giá trị tài sản trí tuệ là một khâu khó khăn do giá trị của chúng thường biến động và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tiềm năng thị trường, khả năng bảo hộ, và khả năng sinh lời. Thiếu các tiêu chuẩn xác định giá trị khiến các giao dịch tài sản trí tuệ trở nên thiếu tin cậy.
Tương tự, việc ghi nhận tài sản trí tuệ trong sổ sách kế toán cũng chưa có quy định rõ ràng. Việc xây dựng một bộ tiêu chuẩn xác định giá trị và hạch toán kế toán riêng cho tài sản trí tuệ sẽ tạo cơ sở vững chắc, minh bạch và thống nhất để các bên liên quan (ngân hàng, nhà đầu tư, cơ quan thuế) có thể tin tưởng và sử dụng khi thực hiện các giao dịch liên quan đến SHTT.
Như vậy, các quyền sở hữu trí tuệ phải được ghi nhận vào sổ kế toán theo đề xuất mới nhất.