Hiện nay có mấy nhóm khách hàng sử dụng điện theo giá bán lẻ và nguyên tắc áp dụng giá bán điện được quy định như thế nào?

Nhóm khách hàng sử dụng điện theo giá bán lẻ

Theo Điều 3 Quyết định 14/2025/QĐ-TTg quy định về giá bán lẻ điện như sau:

- Giá bán lẻ điện được quy định chi tiết cho từng nhóm khách hàng sử dụng điện, bao gồm:

+ Nhóm sử dụng điện trong sản xuất

+ Nhóm sử dụng điện trong kinh doanh

+ Nhóm sử dụng điện trong hành chính sự nghiệp

+ Nhóm sử dụng điện trong sinh hoạt

- Giá bán lẻ điện theo các cấp điện áp: cao áp là cấp điện áp danh định trên 35 kV (bao gồm cấp điện áp trên 35 kV đến dưới 220 kV và cấp điện áp 220 kV), trung áp là cấp điện áp danh định trên 01 kV đến 35 kV, hạ áp là cấp điện áp danh định đến 01 kV áp dụng cho các nhóm khách hàng sử dụng điện mục đích sản xuất, kinh doanh, hành chính sự nghiệp.

- Giá bán lẻ điện theo thời gian sử dụng điện trong ngày cho mục đích sản xuất, kinh doanh tại các cấp điện áp được áp dụng đối với khách hàng sử dụng điện đủ điều kiện.

- Giá bán lẻ điện cho nhóm khách hàng sử dụng điện mục đích sinh hoạt gồm 5 bậc có mức giá tăng dần nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.

- Áp dụng giá bán điện khu vực nối lưới điện quốc gia cho khách hàng sử dụng điện ở nông thôn, miền núi, biên giới, hải đảo khu vực chưa nối lưới điện quốc gia.

Chênh lệch chi phí của đơn vị điện lực do áp dụng giá bán điện thống nhất toàn quốc thấp hơn giá thành sản xuất kinh doanh điện được tính vào giá điện chung toàn quốc đối với các khu vực do Tập đoàn Điện lực Việt Nam bán điện; đối với khu vực không do Tập đoàn Điện lực Việt Nam bán điện, chênh lệch chi phí được thực hiện theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.

- Trường hợp giá bán lẻ điện có nhiều thành phần áp dụng cho các nhóm khách hàng khi điều kiện kỹ thuật cho phép được thực hiện theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.

Như vậy, hiện nay có 4 nhóm khách hàng sử dụng điện theo giá bán lẻ.

Nguyên tắc áp dụng giá bán điện

Theo Điều 3 Thông tư 60/2025/TT-BCT quy định về việc áp dụng giá bán điện như sau:

- Nguyên tắc áp dụng giá bán điện:

+ Giá bán điện phải áp dụng theo đúng đối tượng và mục đích sử dụng điện theo quy định tại Thông tư này;

+ Bên mua điện có trách nhiệm kê khai đúng mục đích sử dụng điện để áp dụng giá bán điện theo quy định tại Thông tư 60/2025/TT-BCT;

+ Trường hợp có thay đổi mục đích sử dụng điện làm thay đổi giá áp dụng, bên mua điện phải thông báo cho bên bán điện trước 15 ngày tính từ ngày dự định thay đổi mục đích sử dụng điện để thỏa thuận điều chỉnh việc áp dụng giá trong hợp đồng theo đúng mục đích sử dụng điện. Bên bán điện phải kiểm tra và kịp thời áp dụng giá bán điện theo đúng đối tượng và mục đích sử dụng điện quy định tại Thông tư 60/2025/TT-BCT;

+ Trường hợp áp dụng giá sai mục đích sử dụng điện gây thiệt hại cho bên mua hoặc bên bán điện, trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày hai bên thống nhất truy thu hoặc hoàn trả tiền điện chênh lệch, bên bán điện có trách nhiệm hoàn trả cho bên mua điện hoặc được truy thu của bên mua điện tiền điện chênh lệch trong thời gian áp dụng giá sai mục đích sử dụng điện. Trường hợp hai bên thống nhất là không xác định rõ thời điểm áp dụng giá sai mục đích thì thời gian tính toán số tiền điện được truy thu hoặc hoàn trả là 12 tháng kể từ thời điểm phát hiện áp dụng giá điện sai mục đích trở về trước. Bên mua hoặc bên bán điện có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định pháp luật có liên quan hoặc theo điều khoản thỏa thuận tại hợp đồng mua bán điện.

- Việc xác định mục đích sử dụng điện để tính giá bán điện cần phù hợp với mục đích sử dụng điện thực tế tại địa điểm sử dụng điện. Với mục đích sử dụng điện ngoài mục đích sinh hoạt, bên bán điện căn cứ theo thứ tự ưu tiên sau để xác định đối tượng sử dụng điện: thông tin mã ngành kinh tế hoặc Quyết định thành lập hoặc các văn bản có nội dung xác định đối tượng sử dụng điện có giá trị pháp lý của bên mua điện. Thông tin mã ngành kinh tế được ghi nhận trong một trong các giấy tờ sau: Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, thông tin tại Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy phép kinh doanh cho ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện theo quy định pháp luật.

- Trường hợp bên mua điện sử dụng điện cho nhiều mục đích khác nhau:

+ Đối với khách hàng giao kết hợp đồng sử dụng điện cho mục đích sinh hoạt sau một công tơ nhưng có sử dụng một phần cho các mục đích ngoài sinh hoạt thì áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt cho toàn bộ sản lượng điện năng đo đếm được tại công tơ đó;

+ Đối với khách hàng giao kết hợp đồng sử dụng điện ngoài mục đích sinh hoạt sau một công tơ thì hai bên mua, bán điện căn cứ theo tình hình sử dụng điện thực tế để thỏa thuận tỷ lệ điện năng sử dụng cho mỗi loại mục đích;

+ Đối với khu đô thị, chung cư cao tầng, chủ đầu tư đã bàn giao nhà cho khách hàng nhưng chưa hoàn thiện xong các thủ tục để bàn giao lưới điện cho đơn vị phân phối và bán lẻ điện đáp ứng đủ điều kiện quản lý theo quy định: Trong thời gian chờ hoàn thành thủ tục bàn giao lưới điện và khách hàng sử dụng điện, Tổng công ty Điện lực, Công ty Điện lực hoặc đơn vị được ủy quyền thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam, chủ đầu tư và khách hàng sử dụng điện có thể thỏa thuận để Tổng công ty Điện lực, Công ty Điện lực hoặc đơn vị được ủy quyền thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam bán điện cho khách hàng sử dụng điện bằng cách sử dụng hạ tầng lưới điện của chủ đầu tư. Các bên căn cứ theo tình hình sử dụng điện thực tế để thỏa thuận tỷ lệ sản lượng điện năng áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt và sản lượng điện năng áp dụng giá bán lẻ điện cho các mục đích ngoài mục đích sinh hoạt làm cơ sở áp dụng giá bán điện. Đối với điện năng sử dụng cho mục đích sinh hoạt, áp dụng giá bán điện theo nguyên tắc định mức chung của bên mua điện bằng định mức của từng bậc nhân với số hộ sử dụng điện sinh hoạt (căn cứ theo mục đích sử dụng điện thực tế, hợp đồng mua bán nhà, biên bản bàn giao căn hộ, thông tin về cư trú của hộ gia đình tại địa điểm sử dụng điện).

- Trong ngày thay đổi giá điện theo quy định tại Quyết định về giá bán điện do Bộ Công Thương ban hành, bên bán điện phải chốt chỉ số của toàn bộ công tơ đang vận hành trên lưới, trừ các công tơ bán lẻ điện sinh hoạt.

Việc chốt chỉ số của các công tơ ba giá, công tơ trạm chuyên dùng, công tơ tổng bán điện cho đơn vị bán lẻ điện phải có xác nhận của đại diện bên mua điện hoặc người làm chứng hoặc theo phương thức thông báo do hai bên thỏa thuận.

Bùi Nguyễn Duy Khánh