Một số quy định về đạo văn từ 01/01/2026 theo Luật Khoa học và đổi mới sáng tạo

Quy định về đạo văn theo Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo (Hình từ Internet)

Quốc hội thông qua Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025 áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trực tiếp tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam hoặc ngoài lãnh thổ Việt Nam nhưng có quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật Việt Nam, điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Tại Điều 8 Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025 liêm chính khoa học, đạo đức nghề nghiệp trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ

- Cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm bảo đảm tuân thủ liêm chính khoa học và đạo đức nghề nghiệp trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ. Hành vi ngụy tạo dữ liệu, đạo văn, che giấu xung đột lợi ích hoặc hành vi làm sai lệch bản chất nghiên cứu là hành vi vi phạm nghiêm trọng liêm chính khoa học.

- Cơ quan quản lý nhà nước về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo có trách nhiệm hướng dẫn áp dụng việc tuân thủ liêm chính khoa học và đạo đức nghề nghiệp trong phạm vi quản lý.

- Tổ chức khoa học và công nghệ có trách nhiệm xây dựng, ban hành quy tắc về liêm chính khoa học và đạo đức nghề nghiệp phù hợp với hướng dẫn của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.

- Chính phủ quy định chi tiết nội dung trên, quy định trường hợp cập nhật thông tin về hành vi vi phạm liêm chính khoa học và đạo đức nghề nghiệp trên Nền tảng số quản lý khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc gia.

Như vậy, đạo văn là hành vi vi phạm vi phạm nghiêm trọng liêm chính khoa học, vi phạm pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Chính phủ đã ban hành Nghị định 262/2025/NĐ-CP hướng dẫn Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025, theo đó:

- Liêm chính khoa học là các yêu cầu về sự ngay thẳng, trung thực, trách nhiệm, công bằng và minh bạch trong hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ của cá nhân hoạt động khoa học và công nghệ.

- Đạo đức nghề nghiệp trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ là tập hợp các nguyên tắc, chuẩn mực về tính trung thực, minh bạch, công bằng, khách quan, tôn trọng con người và xã hội mà các nhà nghiên cứu cần tuân thủ trong quá trình nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ.

Cụ thể tại Nghị định quy định việc thực hiện Liêm chính khoa học và đạo đức nghề nghiệp đối với cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học như sau:

Cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ phải tuân thủ các nguyên tắc liêm chính sau đây:

- Trung thực trong việc đề xuất, thực hiện, công bố và ứng dụng kết quả nghiên cứu.

- Khách quan và minh bạch trong quá trình thiết kế nghiên cứu, thu thập, phân tích, xử lý và đánh giá kết quả nghiên cứu.

- Tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ và ghi nhận đầy đủ, chính xác sự đóng góp của các cá nhân, tổ chức liên quan.

- Chịu trách nhiệm giải trình đối với kết quả nghiên cứu trước tổ chức chủ trì, cơ quan tài trợ, cộng đồng khoa học và xã hội khi được yêu cầu.

(Điều 4 Nghị định 262/2025/NĐ-CP)

(2) Cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ phải tuân thủ các nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp sau:

- Tuân thủ quy định của pháp luật, không gây tổn hại đến xã hội và môi trường hoặc vi phạm các giá trị nhân văn.

- Tôn trọng, bảo đảm an toàn và phẩm giá của đối tượng nghiên cứu, đặc biệt là con người. Không xâm phạm quyền và lợi ích của đối tượng nghiên cứu.

- Bảo mật thông tin và bảo vệ quyền riêng tư của đối tượng nghiên cứu.

- Không lạm dụng tài nguyên nghiên cứu vào mục đích cá nhân.

- Công khai các xung đột lợi ích có thể ảnh hưởng đến tính khách quan, độc lập, kết quả nghiên cứu.

- Tôn trọng đồng nghiệp và cộng đồng khoa học.

Xem thêm tại Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025 và Nghị định 262/2025/NĐ-CP.