Các trường hợp không được tham gia định giá tài sản trong tố tụng hình sự từ ngày 22/9/2025

Các trường hợp không được tham gia định giá tài sản trong tố tụng hình sự từ ngày 22/9/2025 (Hình từ Internet)

Ngày 22/9/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 250/2025/NĐ-CP quy định chi tiết việc thành lập và hoạt động của Hội đồng định giá tài sản; trình tự; thủ tục định giá tài sản trong tố tụng hình sự.

1. Các trường hợp không được tham gia định giá tài sản trong tố tụng hình sự từ ngày 22/9/2025

Theo Điều 5 Nghị định 250/2025/NĐ-CP quy định các trường hợp không được tham gia định giá tài sản như sau:

Người thuộc một trong các trường hợp sau đây thì không được tham gia định giá tài sản:

- Đồng thời là bị hại, đương sự, là người đại diện, người thân thích của bị hại, đương sự hoặc của bị can, bị cáo hoặc người bị tố giác hoặc có tin báo về tội phạm hoặc người bị kiến nghị khởi tố.

- Đã tham gia định giá hoặc định giá lại tài sản đang được yêu cầu định giả.

- Đã tham gia với tư cách là người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố giác hoặc có tin báo về tội phạm hoặc người bị kiến nghị khởi tố, người làm chứng, người giảm định, người phiên dịch, người dịch thuật trong vụ án đang yêu cầu định giá tài sản.

- Đã tham gia với tư cách là người tiến hành tố tụng trong vụ án đang yêu cầu định giá tài sản.

- Có lý do cho rằng người đó có thể không vô tư trong khi thực hiện định giá.

- Người đang trong thời gian thi hành kỷ luật Đảng, kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức từ hình thức cảnh cáo trở lên.

Trường hợp trong quá trình thực hiện định giá tài sản, thành viên Hội đồng định giá tài sản bị thi hành kỷ luật từ hình thức cảnh cáo trở lên thì không được phép tiếp tục tham gia định giá tài sản. Hội đồng định giá tài sản tiếp tục thực hiện định giá tài sản theo quy định; trường hợp không đủ số lượng thành viên tối thiểu theo quy định tại khoản 3 Điều 7 Nghị định 250/2025/NĐ-CP, Hội đồng định giá tài sản báo cáo cơ quan có thẩm quyền thành lập Hội đồng để bổ sung thành viên Hội đồng theo quy định.

2. Căn cứ định giá tài sản trong tố tụng hình sự từ ngày 22/9/2025

Tại Điều 20 Nghị định 250/2025/NĐ-CP quy định về căn cứ định giá tài sản như sau:

(1) Việc định giá tài sản không phải là hàng cấm phải dựa trên ít nhất một trong các căn cứ sau:

- Giá của tài sản có hoạt động chuyển nhượng hoặc chảo mua hoặc chảo bản công khai trên thị trường;

- Giá do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định, quyết định là mức giá do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định hoặc quyết định đang có hiệu lực áp dụng tại thời điểm được yêu cầu định giá. Trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định giá tối đa, giá tối thiểu, khung giá thi áp dụng mức giá cụ thể do cơ quan hoặc đơn vị sản xuất kinh doanh quy định tại thời điểm được yêu cầu định giá;

- Báo cáo thẩm định giả, Chứng thư thẩm định giá của doanh nghiệp thẩm định giá; báo cáo tư vấn giả của các đơn vị tư vấn giá theo quy định của pháp luật;

- Giá trong tài liệu, hồ sơ hợp pháp về loại tài sản đó do các cơ quan có thẩm quyền hoặc cơ quan yêu cầu định giá cung cấp;

- Trường hợp không thu thập được một trong các căn cứ trên, thì thu thập các căn cứ khác về tài sản cần định giá là những thông tin, tài liệu giúp xác định giá của tài sản cần định giá, như ý kiến đánh giá về giá trị của tài sản của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc các tổ chức, cá nhân có kiến thức, hiểu biết về tài sản; lời khai và hồ sơ tài liệu của các bên liên quan đến tài sản; giá của tài sản tương tự với tài sản cần định giá trong vụ án khác và đã được Hội đồng định giá tài sản thực hiện định giá trước đó, giá của tài sản tương tự với tài sản cần định giá thu thập được trên các trang thông tin điện từ chính thức của các cơ quan, tổ chức trong khu vực và trên thế giới khi Hội đồng định giá tài sản tiến hành mở rộng thu thập giả tại khu vực và thế giới.

(2) Việc định giá tài sản là hàng cấm phải dựa trên ít nhất một trong các căn cứ sau:

- Giá của tài sản trên thị trường tại thời điểm và tại địa điểm nơi tài sản là hàng cấm được yêu cầu định giá hoặc tại địa phương khác;

- Giá ghi trên hợp đồng hoặc hóa đơn mua bản hoặc tờ khai nhập khẩu hàng câm (nếu có);

- Báo cáo thẩm định giá, Chứng thư thẩm định giá của doanh nghiệp thẩm định giá; báo cáo tư vấn giá của các đơn vị tư vấn giá theo quy định của pháp luật;

- Giá thị trường trong khu vực hoặc thế giới của tài sản do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền thông báo hoặc cung cấp thông tin.

Cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong khu vực và thế giới là những cơ quan, tổ chức được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật nước sở tại được phép thông báo, cung cấp thông tin hoặc công bố công khai trên các trang thông tin điện tử chính thức, uy tín của các cơ quan, tổ chức này theo quy định của pháp luật nước sở tại,

- Giá niêm yết, giá ghi trên hợp đồng hoặc hóa đơn mua bán hoặc tờ khai nhập khẩu của tài sản tương tự được phép kinh doanh, lưu hành, sử dụng tại Việt Nam;

- Giá thị trường trong khu vực và thế giới của tài sản tương tự được phép kinh doanh, lưu hành, sử dụng tại các thị trường này;

- Các căn cứ khác giúp xác định giả của tài sản cần định giả do cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng hình sự cung cấp và chịu trách nhiệm về tỉnh chính xác, tin cậy của các căn cứ này.

(3) Ngoài các căn cứ định giả quy định tại khoản (1), (2), việc định giả còn căn cứ vào thông tin, tài liệu được quy định tại các phương pháp định giá quy định tại Điều 23  Nghị định 250/2025/NĐ-CP. Các mức giá từ các nguồn thông tin quy định tại khoản 1 và khoản (2) được xác định tại thời điểm và tại nơi tài sản được yêu cầu định giá.

- Trường hợp tại thời điểm được yêu cầu định giả không thu thập được các mức giá của tài sản cần định giá hoặc tài sản tương tự thi áp dụng tại thời điểm gần thời điểm được yêu cầu định giả nhưng không quá 24 tháng tính đến thời điểm được yêu cầu định giả trở về trước. Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng có trách nhiệm ghi rõ thời điểm yêu cầu định giả tại văn bản yêu cầu định giá;

- Trường hợp tại địa điểm được yêu cầu định giá không thu thập được các mức giá của tài sản cần định giá hoặc tài sản tương tự thì mở rộng phạm vi thu thập thông tin về giá theo nguyên tắc lựa chọn thu thập tại các địa điểm từ gần đến xa và có đặc điểm thị trường tương tự với địa điểm được yêu cầu định giá. Trường hợp không thu thập được các mức giá của tài sản cần định giá hoặc tài sản tương tự trong lãnh thổ Việt Nam, thì mở rộng việc thu thập giá tại khu vực và thế giới trên các trang thông tin điện tử chính thức của các cơ quan, tổ chức sản xuất, kinh doanh tại khu vực và thế giới;

- Khi thu thập các mức giá trong các trường hợp quy định tại hai điểm nêu trên, các mức giá đó cần được xem xét điều chỉnh về thời điểm và địa điểm được yêu cầu định giá căn cứ theo phương pháp định giá tài sản do Hội đồng định giá tài sản quyết định thực hiện theo quy định của pháp luật.

Nguyễn Thị Mỹ Quyền