Danh mục dự án kiểm soát hoạt động đốt mở nhằm khắc phục ô nhiễm không khí

Danh mục dự án kiểm soát hoạt động đốt mở nhằm khắc phục ô nhiễm không khí

Nhóm dự án kiểm soát hoạt động đốt mở nằm trong Danh mục các nhiệm vụ, dự án ưu tiên thực hiện kế hoạch hành động Quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn đến năm 2045 kèm theo Quyết định 2530/QĐ-TTg năm 2025.

(1) Đầu tư mạng lưới thu gom và tái chế phụ phẩm nông nghiệp tại các địa phương, khu vực kinh tế trọng điểm

- Yêu cầu: Quy hoạch chi tiết mạng lưới cơ sở thu gom, tái chế phụ phẩm trồng trọt (rơm, rạ) tại các vùng nông nghiệp trọng điểm. Các địa phương đầu tư, xây dựng cơ sở tái chế phụ phẩm trồng trọt tại vùng nông nghiệp trọng điểm.

- Xây dựng các mô hình kinh tế tuần hoàn thí điểm tại các vùng nông nghiệp trọng điểm, kết hợp chính sách hỗ trợ của địa phương (trợ giá sản phẩm đầu ra, hỗ trợ máy móc thu gom, chế biến...).

- Sản phẩm: Quy hoạch mạng lưới cơ sở tái chế phụ phẩm trồng trọt trên đồng ruộng được phê duyệt. Báo cáo triển khai thí điểm các mô hình kinh tế tuần hoàn tại các vùng nông nghiệp trọng điểm.

(2) Ứng dụng AI, công nghệ viễn thám, thiết bị bay không người lái giám sát, phát hiện sớm các điểm đốt mở và các khu vực xây dựng gây phát thải

- Yêu cầu: Xây dựng kế hoạch và xin phép bay để triển khai giám sát bằng thiết bị bay không người lái để giám sát hoạt động, phát hiện sớm các điểm đốt rơm rạ, xác định các nguồn phát tán bụi từ công trình xây dựng tại các vùng trồng lúa trọng điểm và các khu vực xây dựng lớn.

- Đầu tư trang bị thiết bị để thu thập dữ liệu hằng ngày, giám sát quá trình đốt mở, khu vực xây dựng;

- Xử lý dữ liệu viễn thám độ phân giải cao, tính toán hàm lượng bụi khu vực Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh trung bình tuần; bay thiết bị bay không người lái đo hàm lượng bụi và một số thành phần khí tại các địa điểm có các công trình xây dựng.

- Nghiên cứu phương án xây dựng chương trình hợp tác, cơ chế phối hợp liên ngành (Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng) để cấp phép và quản lý hoạt động bay không người lái phục vụ mục đích giám sát môi trường;

- Sản phẩm: Mạng lưới giám sát, phát hiện sớm các điểm đốt mở, công trình xây dựng định kỳ kèm theo bản đồ hiện trạng, hình ảnh trực quan được xây dựng. Cơ sở dữ liệu về các điểm nóng ô nhiễm không khí được cập nhật và chia sẻ.

(3) Xây dựng hệ thống giám sát đốt mở tại chỗ và dựa vào cộng đồng thông qua tích hợp camera, cảm biến đo nhanh và các nền tảng số

- Tăng cường các giải pháp công nghệ, năng lực kỹ thuật giám sát từ xa (camera, thiết bị bay không người lái, cảm biến đo nhanh...); tiếp nhận và sử dụng dữ liệu từ hệ thống ứng dụng giám sát công nghệ cao của quốc gia để tăng cường hiệu quả giám sát tại địa phương.

- Thiết lập hệ thống báo cáo và theo dõi (có thể tích hợp qua camera giao thông, nhà dân, iHanoi, kênh truyền thông mạng xã hội...), hệ thống giám sát qua ứng dụng di động.

- Sản phẩm: Xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện cơ chế giám sát, tiếp nhận xử lý thông tin về đốt mở dựa vào cộng đồng và công nghệ.

Bùi Nguyễn Duy Khánh