Cập nhật dự thảo Thông tư ban hành 02 chuẩn mực quản lý chất lượng Việt Nam

Cập nhật dự thảo Thông tư ban hành 02 chuẩn mực quản lý chất lượng Việt Nam (Hình từ văn bản)

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư ban hành 02 chuẩn mực quản lý chất lượng Việt Nam (sau đây gọi tắt là dự thảo Thông tư).

Dự thảo Thông tư

Cập nhật dự thảo Thông tư ban hành 02 chuẩn mực quản lý chất lượng Việt Nam

Theo đó, ban hành kèm theo dự thảo Thông tư đề xuất hai (02) chuẩn mực quản lý chất lượng Việt Nam có số hiệu và tên gọi như sau:

- Chuẩn mực quản lý chất lượng Việt Nam số 1 - Quản lý chất lượng doanh nghiệp kiểm toán thực hiện kiểm toán, hoặc soát xét báo cáo tài chính, hoặc dịch vụ đảm bảo khác, hoặc các dịch vụ liên quan (VSQM1).

Chuẩn mực quản lý chất lượng Việt Nam số 1

- Chuẩn mực quản lý chất lượng Việt Nam số 2 - Soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ (VSQM2).

Chuẩn mực quản lý chất lượng Việt Nam số 2

Theo Tổng hợp các nội dung thay đổi của dự thảo 02 chuẩn mục quản lý chất lượng Việt Nam, nhóm chuẩn mực quản lý chất lượng Việt Nam được dự thảo gồm VSQM1, VSQM2. VSQM1 220 được ban hành để thay thế cho VSQC 1 hiện hành, VSQM2 được ban hành mới. 

Nội dung thay đổi

- VSQM 1 quy định và hướng dẫn trách nhiệm của DNKT đối với việc thiết kế, thực hiện và vận hành hệ thống quản lý chất lượng cho các cuộc kiểm toán hoặc soát xét BCTC, hoặc các hợp đồng dịch vụ đảm bảo khác hoặc dịch vụ liên quan, bao gồm các hợp đồng dịch vụ bắt buộc phải được soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ theo đoạn 34(f) của VSQM 1. 

- VSQM 2 quy định và hướng dẫn: (a) Bổ nhiệm và tư cách hợp lệ của người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ; (b) Trách nhiệm của người soát xét chất lượng của hợp đồng dịch vụ liên quan đến việc thực hiện và lập tài liệu, hồ sơ về việc soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ. 

Đơn cử, nội dung thay đổi tại VSQM 2 về Soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ như sau:

Nội dung thay đổi 

- Phạm vi áp dụng của VSQM 2 bao gồm các quy định và hướng dẫn về:

Việc bổ nhiệm và năng lực của người soát xét chất lượng của hợp đồng dịch vụ;

Trách nhiệm của người soát xét chất lượng của hợp đồng dịch vụ liên quan đến việc thực hiện và lập tài liệu, hồ sơ về việc soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ.

- Phạm vi của hợp đồng dịch vụ là đối tượng phải soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ: 

Các yêu cầu đối với các hợp đồng dịch vụ phải được soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ bằng cách mở rộng yêu cầu soát xét chất lượng của hợp đồng dịch vụ sang các dịch vụ khác ngoài kiểm toán các đơn vị niêm yết.

Theo đó, VSQM 2 áp dụng đối với tất cả các hợp đồng dịch vụ mà việc soát xét chất lượng của hợp đồng dịch vụ phải được quy định trọng VSQM 1 bao gồm:

+ Kiểm toán BCTC của các đơn vị niêm yết;

+ Các hợp đồng kiểm toán hoặc các hợp đồng dịch vụ khác mà pháp luật hoặc các quy định yêu cầu phải soát xét lại chất lượng của cuộc kiểm toán;

+ Các hợp đồng kiểm toán hoặc các hợp đồng dịch vụ khác mà doanh nghiệp xác định rằng việc soát xét chất lượng của hợp đồng này là một cách xử lý phù hợp để giải quyết một hoặc nhiều rủi ro về chất lượng.

-  Năng lực của người soát xét chất lượng của hợp đồng dịch vụ: 

Nâng cao tiêu chí để một cá nhân được bổ nhiệm làm người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ, bao gồm trình độ, kinh nghiệm và tính độc lập, khách quan của cá nhân đó. Các yêu cầu trong VSQM 2 đối với việc bổ nhiệm và tư cách của người đánh giá chất lượng hợp đồng dịch vụ chặt chẽ hơn so với các yêu cầu trong VSQC 1 hiện hành. Đặc biệt, VSQM 2 bao gồm các giới hạn về tư cách của một cá nhân được bổ nhiệm là người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ mà trước đây đã từng là thành viên Ban Giám đốc phụ trách hợp đồng dịch vụ đó;

Người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ cần tách biệt khỏi việc tham gia trước đó vào việc đưa ra các xét đoán quan trọng với tư cách là thành viên Ban Giám đốc phụ trách hợp đồng dịch vụ để đánh giá một cách khách quan các xét đoán quan trọng của nhóm thực hiện hợp đồng dịch vụ và các kết luận đưa ra sau đó. Khoảng thời gian ngừng tham gia hợp đồng dịch vụ bắt buộc nhằm giải quyết các nguy cơ trong trường hợp này, do tầm quan trọng của việc duy trì tính khách quan khi thực hiện đánh giá khách quan về các xét đoán quan trọng của nhóm thực hiện hợp đồng dịch vụ. Giai đoạn ngừng tham gia hợp đồng dịch vụ bắt buộc là vì lợi ích công chúng và là cách tiếp cận phù hợp nhất để thúc đẩy tính nhất quán trong thực tế. Quy định thời hạn tạm dừng là hai năm hoặc thời gian dài hơn theo yêu cầu của các quy định về đạo đức nghề nghiệp liên quan, trước khi thành viên Ban Giám đốc phụ trách hợp đồng dịch vụ có thể đảm nhận vai trò người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ đó. Quy định này áp dụng cho tất cả các hợp đồng dịch vụ phải được soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ, như được xác định theo VSQM 1; 

Yêu cầu các tiêu chí để được bổ nhiệm làm người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ bao gồm năng lực và khả năng, bao gồm đủ thời gian và thẩm quyền phù hợp để thực hiện việc soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ;

Làm rõ trách nhiệm của người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ trong việc thực hiện soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ vào những thời điểm thích hợp trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng dịch vụ;

Nâng cao các quy định và hướng dẫn liên quan đến trách nhiệm của người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ bao gồm nội dung, lịch trình và phạm vi của các thủ tục soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ được thực hiện;

Lưu ý rằng ngoài việc kiểm toán các tổ chức đã niêm yết hoặc khi pháp luật hoặc các quy định yêu cầu, soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ không bắt buộc đối với các hợp đồng dịch vụ khác và doanh nghiệp có thể chọn các biện pháp xử lý khác ngoài soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ để xử lý một hoặc nhiều rủi ro chất lượng hơn, nếu thích hợp. Tuy nhiên, khi công việc soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ là bắt buộc hoặc doanh nghiệp xác định đó là biện pháp thích hợp thì các yêu cầu tương tự sẽ được áp dụng trong mọi trường hợp.

- Tài liệu, hồ sơ soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ:

+ Yêu cầu cụ thể đối với người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ chịu trách nhiệm lập tài liệu, hồ sơ về cuộc soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ;

+ Yêu cầu đối với tài liệu, hồ sơ soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ được đưa vào tài liệu, hồ sơ hợp đồng dịch vụ;

+ Yêu cầu tổng thể đối với tài liệu, hồ sơ soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ là đầy đủ để cho phép một người hành nghề có kinh nghiệm, trước đó không có mối liên hệ nào với hợp đồng dịch vụ, hiểu được nội dung, lịch trình và phạm vi của các thủ tục soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ đã thực hiện và các kết luận đạt được khi thực hiện soát xét.

- Các vấn đề khác:

+ Những xét đoán quan trọng và những vấn đề quan trọng:

Thực tế có sự nhầm lẫn giữa tập hợp các vấn đề được coi là “các vấn đề quan trọng” so với các vấn đề được coi là “các xét đoán quan trọng” nên VSQM 2 yêu cầu: 

++ Người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ xem xét các xét đoán quan trọng của nhóm kiểm toán nhất quán với cách tiếp cận liên quan đến việc soát xét hồ sơ, tài liệu kiểm toán của thành viên Ban Giám đốc phụ trách hợp đồng dịch vụ trong VSA 220 (Ban hành lại), và VSA 230. Đối với các hợp đồng dịch vụ không phải là kiểm toán BCTC, các xét đoán quan trọng của nhóm kiểm toán có thể phụ thuộc vào bản chất và hoàn cảnh của hợp đồng dịch vụ hoặc đơn vị;

++ Các yêu cầu liên quan đến việc xác định các khu vực liên quan đến xét đoán quan trọng, VSQM 2 hướng dẫn rõ ràng việc thảo luận với thành viên Ban Giám đốc phụ trách hợp đồng dịch vụ (hoặc các thành viên khác trong nhóm thực hiện hợp đồng dịch vụ, nếu có), cùng với thông tin thu được từ nhóm thực hiện hợp đồng dịch vụ về bản chất và hoàn cảnh của đơn vị, sẽ giúp người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ nhận thức được các khu vực mà các xét đoán quan trọng sẽ được đưa ra. Dựa trên thông tin đó, người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ sẽ xem xét các hồ sơ, tài liệu của hợp đồng dịch vụ đã chọn để hỗ trợ cho những xét đoán quan trọng đó;

++ Người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ thảo luận với thành viên Ban Giám đốc phụ trách hợp đồng dịch vụ và, nếu có, với các thành viên khác của nhóm kiểm toán, các vấn đề quan trọng và các xét đoán quan trọng được đưa ra trong quá trình lập kế hoạch, thực hiện và báo cáo về hợp đồng dịch vụ. Ngoài ra, VSQM 2 cũng có thêm các nội dung hướng dẫn mới liên quan đến các xét đoán quan trọng.

+ Thái độ hoài nghi nghề nghiệp:

++ Người soát xét chất lượng cuộc kiểm toán không phải là thành viên của nhóm kiểm toán và không bắt buộc phải thu thập bằng chứng để hỗ trợ cho ý kiến hoặc kết luận về cuộc kiểm toán. Tuy nhiên, người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ sẽ xem xét tài liệu kiểm toán đã chọn để hỗ trợ cho các xét đoán quan trọng của nhóm kiểm toán, bao gồm cả khi áp dụng cho loại hợp đồng dịch vụ, việc sử dụng thái độ hoài nghi nghề nghiệp và các kết luận đưa ra sau đó;

++ VSQM 2 yêu cầu người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ để đánh giá, dựa trên việc soát xét tài liệu về hợp đồng dịch vụ được lựa chọn, làm cơ sở cho các xét đoán quan trọng của nhóm kiểm toán, bao gồm, khi áp dụng cho loại hợp đồng dịch vụ, việc nhóm kiểm toán thực hiện thái độ hoài nghi nghề nghiệp;

++ Xét tầm quan trọng của đánh giá của người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ đối với việc thực hiện thái độ hoài nghi nghề nghiệp của nhóm kiểm toán, VSQM 2 cũng đã thêm mới các hướng dẫn về vấn đề này.

+ Tính độc lập:

VSQM 2 yêu cầu tất cả các cuộc kiểm toán BCTC, người soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ phải đánh giá cơ sở cho việc thành viên Ban Giám đốc phụ trách hợp đồng dịch vụ xác định rằng các yêu cầu về đạo đức nghề nghiệp có liên quan liên quan đến tính độc lập đã được tuân thủ đầy đủ. Yêu cầu này là phù hợp với VSA 220 và vì lợi ích công chúng.

+ Xem xét khi kiểm toán tập đoàn:

VSQM 2 cung cấp hướng dẫn cho các xem xét đối với cuộc kiểm toán tập đoàn trong việc soát xét chất lượng hợp đồng dịch vụ.