Năm 2025, nghiêm cấm cò đất nhận tiền thù lao trực tiếp từ khách hàng (hình ảnh từ Internet)
"Cò đất" là thuật ngữ truyền miệng, được sử dụng quen thuộc để chỉ những người trung gian cung cấp thông tin mua bán nhà đất và hỗ trợ một phần về giấy tờ pháp lý cho khách hàng. Hiện nay chưa có quy định cụ thể nào giải thích thế nào là cò đất, hay quy định điều kiện để hành nghề cò đất.
Cò đất nhằm chỉ những đối tượng cung cấp thông tin, liên kết, làm trung gian giữa người mua và người bán bất động sản, và hưởng lợi từ hoa hồng khi các bên giao dịch thành công. Cò đất có thể sử dụng nhiều mánh khóe, ngôn từ hoặc cả chiêu trò lừa đảo với mong muốn bán được đất. Nhiều người vẫn nghĩ cò đất và chuyên viên môi giới bất động sản là cùng một người. Tuy nhiên, để trở thành một chuyên viên môi giới bất động sản, người môi giới phải đáp ứng những điều kiện nhất định theo quy định của pháp luật.
Tại khoản 2 Điều 61 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 thì cò đất chỉ được thừa nhận hợp pháp khi đáp ứng các điều kiện sau:
- Phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản
- Không hành nghề độc lập, phải hành nghề trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản hoặc một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản
Căn cứ theo khoản 1 Điều 63 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 thì cá nhân hành nghề môi giới bất động sản là đối tượng được hưởng thù lao môi giới bất động sản thông qua một trong hai loại hình doanh nghiệp sau:
- Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản
- Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản
Đồng thời tại khoản 2 Điều 63 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 thì mức thù lao, hoa hồng môi giới bất động sản do cá nhân môi giới bất động sản và doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản hoặc doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản thỏa thuận. Mức thù lao môi giới bất động sản không phụ thuộc vào giá của giao dịch được môi giới bất động sản.
Như vậy, tùy theo thỏa thuận giữa cá nhân hành nghề môi giới bất động sản và doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản hoặc doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản mà việc trả thù lao môi giới bất động sản cho cá nhân hành nghề môi giới có thể thông qua tiền mặt hoặc thông qua tài khoản ngân hàng.
Tuy nhiên, người hành nghề môi giới không được nhận trực tiếp thù lao trực tiếp từ khách hàng mà chỉ có thể nhận thông qua một trong 02 phương thức trên.
Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 64 và khoản 2 Điều 65 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 thì người hành nghề môi giới bất động sản có những quyền và nghĩa vụ sau:
* Quyền của người hành nghề môi giới bất động sản
- Thực hiện môi giới bất động sản theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản 2023;
- Yêu cầu các tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp hồ sơ, thông tin bất động sản thực hiện giao dịch;
- Từ chối môi giới bất động sản không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh;
- Yêu cầu các tổ chức, cá nhân có liên quan bồi thường thiệt hại do lỗi của họ gây ra;
- Hưởng thù lao, hoa hồng môi giới bất động sản theo quy định tại Điều 63 Luật Kinh doanh bất động sản 2023.
* Nghĩa vụ của người hành nghề môi giới kinh doanh bất động sản
- Cung cấp đầy đủ, trung thực hồ sơ, thông tin về bất động sản do mình môi giới và chịu trách nhiệm về hồ sơ, thông tin do mình cung cấp;
- Thực hiện nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước;
- Bồi thường thiệt hại do lỗi của mình gây ra;
- Thực hiện quy chế hoạt động của sàn giao dịch bất động sản hoặc doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản nơi cá nhân làm việc;
- Tham gia đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức hành nghề môi giới bất động sản hằng năm.