Chính sách bảo hiểm xã hội cho hộ kinh doanh từ 01/7/2025

Chính sách bảo hiểm xã hội cho hộ kinh doanh từ 01/7/2025 (Hình từ internet)

1. Từ 01/7/2025, chủ hộ kinh doanh sẽ phải tham gia BHXH bắt buộc

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014, chủ hộ kinh doanh cá thể không bắt buộc phải tham gia bảo hiểm xã hội. Việc tham gia BHXH đối với nhóm đối tượng này hoàn toàn mang tính tự nguyện.

Tuy nhiên, theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực từ ngày 01/7/2025, phạm vi tham gia BHXH bắt buộc đã được mở rộng. Cụ thể, khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có quy định: 

Điều 2. Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện

1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm:

… 

m) Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh tham gia theo quy định của Chính phủ;

Như vậy, kể từ ngày 01/7/2025, chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh sẽ chính thức thuộc nhóm đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc.

2. Mức đóng bảo hiểm xã hội của chủ hộ kinh doanh từ 01/7/2025

Theo đó, tại điểm d khoản 1 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định chủ hộ kinh doanh được lựa chọn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc nhưng thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng.

Sau ít nhất 12 tháng thực hiện đóng bảo hiểm xã hội theo tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội đã lựa chọn thì chủ hộ kinh doanh được lựa chọn lại tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội;

Đồng thời, căn cứ điểm a khoản 4 Điều 33 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định hằng tháng chủ hộ kinh doanh phải đóng 3% tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản, 22% tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vào quỹ hưu trí và tử tuất. Cụ thể: 

Mức đóng BHXH bắt buộc = 25% x Mức tiền lương tháng đóng BHXH

Trong đó, 

Mức tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc cao nhất = 20 x Mức tham chiếu

* Khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu bằng mức lương cơ sở. Hiện nay, mức lương cơ sở là 2.340.000 đồng/tháng.

Cụ thể, mức đóng BHXH cao nhất và thấp nhất với chủ hộ kinh doanh từ 01/7/2025 như sau: 

Như vậy, theo quy định nêu trên, mức đóng BHXH thấp nhất với chủ hộ kinh doanh từ 01/7/2025 là 585.000 đồng và cao nhất là 11.700.000 đồng.

3. Hồ sơ đăng ký tham gia BHXH bắt buộc của chủ hộ kinh doanh

Hồ sơ đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc của chủ hộ kinh doanh nếu nộp qua người sử dụng lao động bao gồm: 

- Tờ khai đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội của người sử dụng lao động kèm theo danh sách người lao động tham gia bảo hiểm xã hội;

- Tờ khai đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội của người lao động.

Nếu tự nộp thì hồ sơ là tờ khai đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội của người lao động.

Hiện nay, mẫu Tờ khai tham gia bảo hiểm xã hội được quy định tại Mẫu TK1-TS ban hành kèm theo Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020, cụ thể: 

Mẫu TK1-TS​

4. Phương thức và thời hạn đóng BHXH bắt buộc của chủ hộ kinh doanh từ 01/7/2025

Theo điểm b khoản 4 Điều 33 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, quy định về phương thức và thời hạn đóng BHXH bắt buộc của chủ hộ kinh doanh như sau:

4. Mức đóng, phương thức và thời hạn đóng của đối tượng quy định điểm m và điểm n khoản 1 Điều 2 của Luật này được quy định như sau:

a) Mức đóng hằng tháng bằng 3% tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản, 22% tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vào quỹ hưu trí và tử tuất;

b) Đóng trực tiếp cho cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc đóng qua hộ kinh doanh, doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã tham gia quản lý theo phương thức đóng hằng tháng, 03 tháng hoặc 06 tháng một lần; thời hạn đóng chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng tiếp theo ngay sau chu kỳ đóng.

Như vậy, chủ hộ kinh doanh có thế đóng trực tiếp cho cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc đóng qua hộ kinh doanh theo phương thức đóng hằng tháng, 03 tháng hoặc 06 tháng một lần; thời hạn đóng chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng tiếp theo ngay sau chu kỳ đóng.

5. Các chế độ của Bảo hiểm xã hội bắt buộc từ 01/7/2025

Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ sau đây:

(1) Ốm đau;

(2) Thai sản;

(3) Hưu trí;

(4) Tử tuất;

(5) Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015.

(Khoản 2 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội 2024)